Żywieniowe trendy zmieniają się dość szybko. Ma na to wpływ nie tylko moda, ale i kolejne odkrycia naukowe. O czym już niedługo będzie głośno i co jest zdrowe?

Andreas Michalsen, internista z wieloletnim doświadczeniem w leczeniu i profesor naturopatii w berlińskim szpitalu Charité, jest autorem poradnika „Leczenie odżywianiem”, bestsellera na niemieckim rynku. Miałem okazję usłyszeć jego wykład i poznać go osobiście. Oto jego kluczowe zalecenia, przedstawione dla nas w uproszczony sposób.

To jedzenie sprawia, że jesteśmy zdrowi lub chorzy
Nie wydaje mi się, żeby spór - do jakiego rodzaju odżywiania ludzie są „faktycznie” stworzeni, kiedykolwiek się zakończył. Do jagód, surowych warzyw i mięsa niczym nasi przodkowie? Z odpowiedzią przychodzą archeologowie. Dzięki diecie Paleo ludzie epoki kamiennej byli w stanie przeżyć, ale nie osiągali sędziwego wieku. Wynalezienie ognia, gotowania i rolnictwa ogromnie wydłużyły czas trwania i jakość naszego życia.

Nasza rada: jeśli nie lubisz pewnych produktów spożywczych, jest to znak, że twoje ciało ich nie toleruje - bez względu na to, jak bardzo mogą być one zdrowe dla innych. Z drugiej strony nie wszystko na, co masz ochotę, jest dla ciebie zdrowe. Czekolada mleczna, chipsy i tym podobna żywność oszukują twoje instynkty. Zastąp takie przysmaki np. orzechami.

Kontrowersyjne mleko
Lekarze tacy jak Michalsen twierdzą, że ludzie nie są przystosowani do spożywania mleka przez całe swoje życie. Wszak 30 proc. Polaków cierpi na nietolerancję laktozy albo po prostu źle ją znosi. Ponadto hodowla bydła mlecznego wymaga dużej powierzchni gruntów ornych i wytwarza metan, który jest szczególnie szkodliwy dla klimatu.

Nasza rada: jeśli zawsze lubiłeś i dobrze tolerowałeś dania mleczne, nie musisz nagle z nich rezygnować. Należy jednak dążyć do zmniejszenia spożycia mleka. Dużo lepiej trawimy produkty przetworzone takie jak ser twarogowy, jogurt czy ser. Michalsen zaleca kupowanie tylko wysokiej jakości sera i stosowanie go na wzór „śródziemnomorski”, czyli dość oszczędnie, zwłaszcza przy przyprawianiu dań (tarty parmezan) i do zapiekania.

Przyszłość jest wegetariańska
Hodowla zwierząt gospodarskich pochłania wiele zasobów. Ślad ekologiczny wołowiny jest ponad 15 razy większy niż ilości ziemniaków o takiej samej liczbie kalorii. W rezultacie konsumpcja mięsa w dłuższej perspektywie czasowej będzie usiała się zmniejszyć . Ponieważ ryby morskie są coraz bardziej zanieczyszczone metalami ciężkimi, Michalsen nie uważa ich za alternatywę. Ryba o najlepszej równowadze ekologicznej to karp domowy. W każdym razie wydaje się, że źródła tłuszczu roślinnego, takie jak olej lniany są dużo lepiej przyswajalne niż np. niezwykle ceniony kiedyś tran, zawierający kwasy omega-3.

Nasza rada: jeśli chcesz jeść mięso z czystym sumieniem, możesz przerzucić się na zwierzęta, których się nie hoduje, ale które trzeba upolować, czyli dziczyznę. Ogólna zasada: im droższe mięso, tym lepiej było zwierzętom.

Rośliny - nowa postawa
Przygotowywanie potraw na własną rękę, ze świeżych i naturalnych składników roślinnych, znacznie zwiększa twoją szansę na zdrowe starzenie się. Jedz więcej warzyw niż owoców. Coraz łatwiej też dostać produkty roślinne dostarczające białko, takie jak rośliny strączkowe. Niewiele wiesz o fasoli, ciecierzycy czy soczewicy? Zainspiruj się kuchnią indyjską.

Nasza rada: chleb pełnoziarnisty nie jest automatycznie lepszy od białego, a orkisz niekoniecznie jest lepszy od pszenicy. O lekkostrawności chleba decyduje odpowiedni czas dojrzewania ciasta. Zwykle taka informacja nie znajduje się na opakowaniu chleba, ale i na to jest sposób – kupuj droższy chleb z małej, rzemieślniczej piekarni.

Superfoods
„Superfoods” to według Michalsena sok z buraków orzechy włoskie, jagody i białko sojowe (np. tofu). Pomagają obniżyć ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. Wiele z nich ma również właściwości przeciwzapalne, co jest korzystne dla ścian naczyń krwionośnych. Zielona herbata, ciemna czekolada, sok z granatu i hibiskus działają podobnie. Ponadto warto stosować przyprawy, takie jak kurkuma (zawarta w przyprawie curry).

Nasza rada: codziennie należy spożywać na zmianę przynajmniej dwa z wyżej wymienionych produktów.

Najskuteczniejsza dieta - post
Kiedy Michalsen po raz pierwszy pościł, doświadczył, jak wielu jego pacjentów, że początkowo bóle pleców i inne dolegliwości nasiliły się, ale po kilku dniach minęły, a on czuł się lepiej niż kiedykolwiek. Rezygnacja z odżywiania wydaje się być¬ medycyną naturalną par excellence od czasów pierwotnych.

Nasza rada: raz w roku należy zastosować post pod nadzorem lekarza (nie musi być specjalistą od odżywiania), a w ciągu roku stosować posty okresowe - a więc w ciągu 24 godzin nie jeść nic przez 16 godzin. Spada waga, a zdrowie się poprawia.