Stres ma negatywny wpływ na nasze zdrowie i psychikę. Nie jest możliwe, by zniknął z naszego życia, możemy jednak nauczyć się nim zarządzać, by zamiast demotywować, stał się bodźcem do działania.

Stres jest czymś bardzo indywidualnym. To oznacza, że masz swój osobisty wzór. Zastanów się: • co postrzegasz jako pozytywny, motywujący stres,

• kiedy stres jest przez ciebie postrzegany jako nieprzyjemne, przerażające, przytłaczające uczucie. W pierwszym kroku dokładnie określ, co w twoim życiu powoduje negatywny stres.

Krok 1 Prowadź dziennik stresu

Czy czasami odczuwasz stres, lecz nie potrafisz dokładnie określić dlaczego? Przez tydzień zapisuj w formularzu „dziennik stresu” wszystkie rzeczy, które postrzegasz jako stresujące. Typowymi źródłami stresu są:

• czynniki środowiskowe (np. hałas, ruch drogowy, pogoda, zanieczyszczenie powietrza),

• czynniki egzystencjalne (takie jak lęk o pracę, problemy finansowe, strach przed chorobą, troska o dzieci),

• czynniki społeczne (np. konflikty ze współpracownikami, nierealne terminy, rozmowa o pracę czy podsumowująca rok rozmowa z przełożonym),

• czynniki fizyczne (choroby, wahania hormonalne, niezdrowa dieta, brak ćwiczeń fizycznych lub zaburzenia snu).

Krok 2 Ustal, na które z czynników stresogennych masz wpływ?

Jeśli masz już przed sobą listę, nasuwa się następne logiczne pytanie: co możesz zrobić z czynnikami powodującymi stres? Co możesz zmienić, aby trwale uwolnić od stresu swoje życie? Powszechnym argumentem przeciwko zmianom jest: „Jasne, chciałbym, ale przecież nie mam na to żadnego wpływu…“ Doskonale obrazuje to schemat autora sukcesu, Stephena Coveya: 2 koła ze wspólnym punktem centralnym. Spróbuj je narysować.

• Zewnętrzne koło symbolizuje obszar, w którym egzystujesz, ale na który nie masz żadnego wpływu. Są to rzeczy, które nadają twoejmu życiu pozytywny lub negatywny odcień, ale nie możesz ich zmienić, takie jak deszczowa pogoda, kłótliwy współpracownik, decyzja zarządu o reorganizacji działu… itd.

• Wewnętrzne koło to obszar, na który masz wpływ. Możesz spróbować dojść do porozumienia z kłótliwym współpracownikiem – a gdy to nie pomoże, ignorować go jak tylko to możliwe. Decyzję zarządu możesz aktywnie wspierać dostosowując się do zmian, kontynuując edukację lub ubiegając się o nowe stanowisko. Pojawiają się kluczowe pytania:

• O którym z obszarów myślisz bardziej intensywnie?

• Który z obszarów angażuje cię mocniej emocjonalnie? W skrócie: czy z reguły koncentrujesz się na obszarze, na który masz wpływ, czy obszarze, który jedynie cię dotyczy?

• Jeśli koncentrujesz się na problemach, które cię dotyczą, jesteś świadomy okoliczności których nie możesz zmienić. Czujesz się wyobcowany - w znaczeniu „inni postanowili, a ja teraz muszę to odpokutować“. Pomijasz alternatywy i swój własny obszar działania. Im bardziej czujesz się zdeterminowany, tym bardziej to, co się dzieje, będzie powodowało u ciebie napięcie.

• Jeśli spojrzysz na obszar, na który możesz wpływać, skupisz się na swoim zakresie działania. Będziesz myślał i działał samodzielnie. Zmniejsza to odczuwanie stresu.

Krok 3 Co zamierzasz zmienić?

Teraz ponownie weź dziennik stresu i użyj ostatniej kolumny, aby zastanowić się jak w przyszłości zredukować stresogenne czynniki:

• Jeśli kolega z pracy wywołał u ciebie uczucie stresu, poszukaj okazji do szczerej rozmowy.

• Decyzja zarządu o reorganizacji działu jest okazją do określenia twoich zawodowych celów: gdzie chcesz się znaleźć za 5 lat? Zbierz także pomysły na wyjście z sytuacji, na które nie masz wpływu. Jest wiele takich rzeczy, ale zawsze masz pewną swobodę w kwestii swojej reakcji.

Susanne Roth